Asp.net , .NET Framework yapısı altında bulunan ve Microsoft firmasının sunucu temelli uygulama geliştirme çözümüdür. En açık tabir ile bir web geliştirme platformu diyebiliriz. Kafam karıştı, ne demek istiyorsun derseniz, .NET Framework, Microsoft tarafından geliştirilmiş bir uygulama geliştirme platformudur. Geliştirilmesindeki en önemli nokta ise , geliştirilen yazılımların her türlü işletim sisteminde çalışabilir olmasıdır. Önceki sürümleri sadece Microsoft Windows işletim sistemleri üzerinde çalışmaktaydı. Bununla birlikte .NET ile geliştirilmiş yazılımlar da sadece Microsoft Windows işletim sistemleri üzerinde çalışabilmekteydi ancak artık Linux ve macOS işletim sistemleri ile de çalışabilmesi sağlanmıştır. Onu benzerlerinden ayıran en önemli özelliklerinden biri bana kalırsa, uygulamalar için bir çalışma alanı sunuyor olmasıdır. .NET’ in çalışma alanına Common Language Runtime (CLR) adı verilir. Evet işler biraz karışmış olabilir bundan dolayı hemen açıklık getirelim.
Common Language Runtime (CLR) nedir?
Türkçesine ortak dil çalışma platformu diyebiliriz. CLR kısaca bir tanım ile, .NET ile programların çalışmasını kontrol eden birimdir. Yani ne işe yarıyor derseniz, .NET Framework için geliştirilen yazılımlar doğrudan işletim sistemi ve donanım ile iletişim kuramadığı için bunu CLR kullanarak yapabilmektedirler. Öyleyse kendisine işletim sistemlerinin ortak bir ara dili desek yanlış olmaz.
.NET Framework ‘ün tanımını da yaptığıma göre ASP.NET ’e dönebiliriz. ASP.NET öncesinde ASP programlama dili bulunmaktaydı. ASP programlama dili de Microsoft tarafından geliştirilmiş ve ASP.NET gibi IIS üzerinde çalışan sunucu temelli bir programlama dilidir. ASP, sadece vBscript adı verilen bir programlama dili ile yazılmaktaydı. Bana kalırsa zaman geçtikçe ilkel olduğu anlaşıldı ve geliştirilmek istenildi. Şu an kullanılmıyor. En genel tanımla ifade etmek istersem, .NET Framework bir platform ise ASP.NET bu platformun bir parçasıdır ve bunun yanında web uygulamaları geliştirmek için kullanılmaktadır. Fakat Internet tarayıcılar Asp.Net’ in kodlarını yorumlayamazlar. Dolayısıyla bir web sunucu (IIS) üzerinde çalıştırılması gerekmektedir .NET programlama dillerinden herhangi biri ile ASP.NET uygulamaları geliştirmek mümkündür.
ASP ile ASP.NET Karşılaştırılması
- ASP ile ASP.NET dilleri isim benzerliği olmasına rağmen aslında tamamen farklıdır.
- ASP kodlama dili olarak vbscript kullanır. ASP.NET başta C#, VB.NET olmak üzere birçok dilde kodlama yapma imkanı sunar.
- ASP.NET CLR kodunu kullanır oysa ASP çalışma prensibi tamamen farklıdır.
ASP.NET kullanan web platformları
- msn.com
- Hotmail.com
- MySpace.com
- E-ticaret siteleri
TANIMLAR
IIS: HTTP ve FTP servislerinin taleplerini ve Web servislerini sunar.
VBSCRİPT: Microsoft’un geliştirdiği, ASP sayfalarında kullanılan güçlü bir dildir.
