Merhaba kıymetli okur. Bu yazımda sürekli ismini duyduğumuz, dillerden düşmeyen bir kavramdan bahsedeceğim. “Big Data”.
BIG DATA NEDİR?
Sanal ortamda paylaştığımız verileri bir düşünün. Sosyal medya platformları, fotoğraf arşivleri, log dosyaları, internette dolaşırken ardımızda bıraktığımız dijital ayak izleri… Tüm bunları düşününce tek bir insanın sanal hayatındaki veriler bile ne büyük bir yığın değil mi? İnsanların sanal mecralarla olan etkileşimi arkasında büyük bir veri yığını bırakıyor. İşte Big Data, tüm bu farklı kaynaklardan elde edilen verilerin anlamlı ve işlenebilir hale dönüştürülmüş biçimidir.
Big Data’nın bu kadar tercih edilmesinin 2 sebebi var. Zaman ve maliyet tasarrufu. Özellikle müşteri ilişkileri analizinde, pazarlamada, eğitim, kamu, teknoloji alanlarında büyük veriden bol bol yararlanılıyor. Veri odaklı tıp ile toplanan verilerle hastalıkların erken teşhisi kolaylaşıyor. Deprem gibi doğal afetlerde de yine big data kullanılarak tahmin mekanizması güçlendiriliyor. Aynı zamanda insan davranışları da kayıt edildiğinden alınacak önlemler ile ilgili uzmanlara çok kıymetli bilgiler sunuyor.
BIG DATA’NIN BİLEŞENLERİ
VARIETY (ÇEŞİTLİLİK): Üretilen veriler genel olarak yapısal olmadığı ve birçok farklı ortamdan elde edilen veri formatlarından oluştukları için, bütünleşik ve birbirlerine dönüştürülebiliyor olması gerekmektedir.
VELOCITY (HIZ): Hızlı büyüyen veri, o veriye ihtiyaç duyan işlem sayısının ve çeşitliliğinin de aynı hızda artması sonucunu ortaya çıkarmaktadır. Hem yazılımsal hem de donanımsal olarak bu yoğunluğun kaldırılması gerekmektedir.
VOLUME (VERİ BÜYÜKLÜĞÜ): Big data gün geçtikçe daha da büyü hale gelmeye başlamaktadır. Şirketler devamlılıklarını sağlamak ve rekabet edebilmek amacıyla gelecekteki büyük verilerle başa çıkabilmelidir.
VERACITY (DOĞRULUK): Kuruluşlar hem verilerin doğruluğundan hem de verilerin doğru bir şekilde analiz edildiğinden emin olmalıdır.
VALUE (DEĞER): Büyük verinin işlenmesi, depolanması ve analiz edilmesinden sonra karar verme aşamasında kuruluşa değer katması gerekir.
BIG DATA NEDEN BU KADAR ÖNEMLİ?
Baktığımızda big data çok masum ve bizler için çok fayda sağlayan bir kavram olarak görünse de, veri güvenliği ve gizlilik açısından baktığımızda arka planda çok farklı durumlar ortaya çıkabiliyor.
Acxiom şirketi desem mesela… Bir çoğumuzun adını yeni duyduğu büyük bir şirket. Bu şirket kazancını bizim verilerimizden sağlıyor. Axciom çalışma prensibi şu şekilde ilerliyor. Şirkette milyonlarca insanın verisi var ve her kişiye kimlik numarası gibi 13 haneli kod atanıyor. Bu kodlar farklı profil içeren 70 adet kümeye atanıyor ve bu kişi o profile tanımlanıyor. Mesela 35. kümedekiler “evli, üniversite mezunu, herhangi bir işte çalışmayan, kanser hastası olan kadınlar” gibi. Bu tarz şirketler bu verileri olduğu gibi satabiliyor ve bizim sosyal mecralarda belirttiğimiz aslında küçük ve önemsiz gibi görünen bilgiler bu şirketlere para kazandırabiliyor.
Şimdi düşünün. Neredeyse hepimizin kullandığı instagram, facebook, twitter gibi popüler uygulamalar neden ücretsiz? Ya da hepimizin oynadığı oyunlar… Cevap çok basit aslında. “Bir ürüne para ödemiyorsanız, ürün sizsiniz.” Bu tarz uygulamalar tamamen bizim verilerimiz üzerinden kazanç sağlıyor.
Çoğu yerde karşımıza çıkan bir söz var “Yakın gelecekte savaşların nedeni; eskisi gibi petrol veya toprak değil, veri olabilir.” Bu söz aslında verinin bizler için kıymetini ve verinin bizler için oluşturduğu tehdidi de çok güzel açıklıyor.
