Binary (İkili Sayı Sistemi) Nasıl Okunur ?
Binary Nedir ?
Binary, makine dili olarak da bilinen 0 ve 1 den oluşan ikili bir sayı sistemidir. Bilgisayarlar sadece bu dili anlayabilir. Programlama dilleri editörde yazıldıktan sonra çalıştırıldıklarında bilgisayarın anlayabilmesi için compiler sayesinde Binary’e dönüşürler. 0 elektrik yok (false), 1 ise elektrik var (true) anlamına gelir. Bilgisayar belirli elektrik olup olmama kombinasyonlarını kullanıp kodları çalıştırır.
Peki Binary Nasıl Okunur ?
Binary okumak ben dahil çoğu insana korkutucu gelmiştir. Ancak binary sisteminin matematiği anlaşıldığı zaman en basit şeylerden biri. İlk önce matematiksel mantığından bahsedeyim. 8 adet sayıdan (bit) oluşan bir diziye 1 byte denir. 1 byte bir alfabetik harfi belirtebilir. Her sayıyı 2 nin katları olarak alınır. 2^0, 2^1, 2^2, 2^3, 2^4, 2^5, 2^6, 2^7 gibi. Bit üzerindeki 1 lerin sayıları toplanır. Elde edilen sayı alfabede kaçıncı harf ise byteın o harfi belirttiği ortaya çıkar. Sayılar için de aynı mantık kullanılır sadece 1 lerin toplamından elde edilen sayı olur. Son olarak da sayıları okumaya sağdan başlanır.
Kafanız karışmış olabilir ama şimdi bir kaç örnek ile her şeyi daha aydınlatacağım. Şimdi diyelim ki ikili sayı sisteminde ‘C’ harfini yazmak istiyoruz. Yazmamız gereken 01000011. Burada neler oluyor açıklayayım. İlk olarak son 3 sayıyı hesaplamaya katmamanız gerekiyor. Son 3 sayı harfin büyük mü küçük mü olduğunu gösteriyor. Eğer byte 010 ile bitiyorsa büyük, 011 ile bitiyorsa küçük harf demektir. Şimdi başlayalım 1. sayı 1 2^0=1, 2. sayı 1 2^1=2 ve son 3 sayıya kadar hepsi 0 olduğu için hesaplamaya katmıyoruz. 1+2=3. İngilizce alfabesinde 3. harf ‘C’ ve işte çözümü.
Başka bir örnek daha vereyim bu sefer bir sayıyı ikili sayı sisteminde gösterelim. 123 ü ele alalım. 3 ü ikili sayı sisteminde nasıl belirtebiliriz ? Fark ettiniz mi bilmiyorum ama az önceki “C” harfi ile aynı mantıkta gideceğiz. 2^0=1, 2^1=2. 1+2=3. Ancak biz harf değil de sayı belirtmek istediğimiz için başına 001 koyacağız çünkü 010 büyük harf, 011 küçük harf, 001 ise sayı olduğunu belirtiyor. Yani 00110011. Öbür sayılar için de aynısını yaparsak 2 için 2^1=2 ve 1 için de 2^0=1. Yani cevabımız 00110001 00110010 00110011 oluyor.
Binary Okuyabilmenin Bize Katacağı Şey Nedir ?
Binary okumayı öğrendiğinizde aslında bilgisayarların yazdığımız kodları da nasıl anladığını öğreniyorsunuz. Öğrenmesi de zor olmadığı için insanların öğrenmesini önemli buluyorum. Ayrıca yazacağınız bazı programlarda hexadecimal veya ASCII karakterlerini kullanabilirsiniz. Binary öğrenmek bunları anlamanızı ve dediğim gibi bilgisayarın yazdığımız kodu nasıl anladığını anlamamızı sağlar. Bu yazıyı okuduktan sonra ikili sayı sistemi hakkında yeterince bilgiye sahip olmuş oldunuz. Okuduğunuz için teşekkürler